Ik kom ze wel eens tegen: iemand ervoor kiest zijn woning te verduurzamen met een lucht/lucht warmtepomp. Het is één van de goedkoopste warmtepompoplossingen op de markt. Wanneer je deze mensen vraagt naar hun ervaringen, beginnen ze vaak over die ene opmerking van hun gasten: ‘Hé maar dat is toch een airco?’ En dat ze dan altijd uit moeten leggen dat het apparaat inderdaad ook kan koelen, maar dat het gemaakt en geoptimaliseerd is om te kunnen verwarmen.
De airco zoals we die al jaren kennen en in onze hotels, vakantiewoningen, kantoren en bouwketen tegenkomen zijn vaak voornamelijk bedoeld en gemaakt om te koelen. Airco is een afkorting voor het woord airconditioning, het conditioneren van de lucht in een ruimte is dan ook precies wat het apparaat doet. In het bekende kastje aan de muur zit een ventilator en een warmtewisselaar. Met de ventilator zorgt het apparaat ervoor dat de lucht uit de ruimte door de warmtewisselaar stroomt en daar wordt opgewarmd of afgekoeld. Hoe sneller de lucht er door heen blaast, hoe sneller je de ruimte verwarmt of koelt. Daar staat tegenover dat hoe sneller de lucht er doorheen blaast, hoe meer geluid hij daarbij maakt en hoe meer je van die luchtstroming voelt.
Als het zomers erg warm is en we niet in slaap kunnen komen, dan geeft dat geluid en de luchtstroming bij veel mensen een gevoel van opluchting. Lekker, de airco doet het dan koelt het snel af. Wanneer het om verwarmen gaat zijn we in Nederland helemaal niet gewend aan geluid en luchtstroming. Bij het horen van het geringste geluid van het verwarmingssysteem zijn we geneigd om te denken dat er iets niet goed is. En bij een klein beetje luchtverplaatsing noemen we het al snel tocht.
Je ziet tegenwoordig ook vaak speciale warmtepompradiatoren of ventilatoren op of onder de gewone radiatoren in een woning. Dat gebeurt omdat ook een radiator waar de lucht sneller doorheen stroomt meer warmte af kan geven. En wanneer je – met een door de meeste installatiebedrijven aangeboden lucht/water warmtepomp – je woning gaat verwarmen is dat vanwege de lage temperatuur van het verwarmingswater ook nodig.
Als die airco warmtepomp dan zo goedkoop is, waarom bieden de meeste installateurs die dan niet aan?
Dat komt omdat je speciale diploma’s moet hebben om met de koelmiddelen die er voor nodig zijn te mogen werken. En omdat die installateurs denken dat hun klanten dat niet willen. Vanwege het geluid én de binnenunit, die prominent in het zicht in een woonkamer komt te hangen. Ze vergeten nog wel eens aan hun klant te vragen of dat in hun geval ook zo is. In de installatiemarkt is het leveren en monteren van airco’s goed geoptimaliseerd en door massaproductie van de apparaten ook goedkoper dan de andere warmtepompoplossingen. Er zijn best veel bedrijven die dit werk doen, maar die zijn dan weer niet gewend aan de woningmarkt voor verwarmingssystemen. Daarmee hebben we een belangrijke reden boven tafel waarom de goedkoopste warmtepompoplossing niet zo vaak wordt gebruikt voor het verduurzamen van woningen. Onbekend is onbemind.
Toen de gasprijzen afgelopen jaar explosief stegen zag je daar een kentering in ontstaan. De lucht/water warmtepompen kampten met enorme leveringsproblemen. En ze zijn wanneer je een offerte opvraagt al snel tussen de € 5.000 tot €10.000 duurder in aanschaf en kosten voor de installatie dan een ‘airco’ lucht/lucht warmtepomp.
Veel mensen gingen in die periode op zoek naar snelle goedkope oplossingen om hun gasverbruik te verminderen. Dus bij de volgende verjaardag kan je bij het zien van de binnenunit aan de muur meteen zeggen ‘wat een mooie lucht/lucht warmtepomp hebben jullie, koelt hij ook goed?”
Dit is een column in de serie van duurzaamheidsexpert Yuri Pelser. Lees alle columns van Yuri.
Yuri Pelser is expert op het gebied van verduurzaming van woningen. Met zijn bedrijf werkt hij aan verschillende projecten waarbij duurzaamheid, maatschappelijk verantwoord ondernemen en innovatie een belangrijke rol spelen.
