Financieel onafhankelijk op autopilot: zo werkt FIRE

In onze podcast de Groene Nerds praten we vaak over besparen, maar in de meest recente aflevering gaan we een stapje verder en hebben we het over bewuste keuzes. Door bewuste en duurzame keuzes te maken, en slim om te gaan met je inkomen kun je bovendien financieel onafhankelijk worden. Deze beweging van mensen die zich hier mee bezighoudt is steeds groter en draagt de naam: FIRE. In dit artikel vertel ik wat FIRE is, hoe het werkt en hoe ik het zelf toepas.

Liever luisteren of kijken?

Kijk of luister je liever dan dit artikel te lezen? Kijk dan aflevering 15 van de Groene Nerds op YouTube of luister de aflevering via je favoriete podcast app.

Wat is FIRE?

In dit artikel duiken in de wereld van FIRE. FIRE staat voor Financial Independence, Retire Early. FIRE is een beweging waarbij mensen zich ten doel stellen financieel onafhankelijk te worden en, als ze dat willen, vroegtijdig met pensioen te gaan. Het concept heeft wortels in Amerika, waar pensioensparen veelal een privéaangelegenheid is en je veel meer op jezelf aangewezen bent voor je pensioen, maar het vindt ook in Nederland steeds meer aanhang. Zelf blijf ik via Tweakers.net en blogs als GeldNerd op de hoogte van het FIRE gedachtegoed.

Het doel van FIRE

Het ultieme doel van FIRE is financiële onafhankelijkheid (FO). Maar wat betekent dit precies? Voor sommigen is het compleet onafhankelijk zijn van werkinkomen (niet meer hoeven werken), terwijl anderen streven naar minder financiële afhankelijkheid. Dat laatste maakt dat je minder hoeft te werken, of dat je beter bestand bent tegen financiële tegenslagen. En natuurlijk is er het idee van vroegtijdig met pensioen gaan. Het is dus met nadruk geen ‘get rich quick’ ding, oftewel zo snel mogelijk zo rijk mogelijk worden ongeacht de methode.

Voor mij persoonlijk geldt dat ik het een heel lekker idee vind dat ik niet direct afhankelijk ben van inkomen uit werk, en dat ik het prima een tijdje zonder kan uitzingen. Dat geef me veel vrijheid in hoe ik in het leven sta.

Intentioneel leven

Maar er is ook nog iets anders belangrijk voor me. Als je bewust met geld omgaat en bijvoorbeeld kritisch naar je uitgaven kijkt, maak je daardoor meer afwegingen waar je wel of niet prioriteit aan wilt geven. Door minder te consumeren en te kiezen voor een soberder, maar niet per se minder comfortabel, leven, kun je aanzienlijke besparingen realiseren.

In het verleden ging er bij ons best wat geld naar horeca, maar dat leverde me eigenlijk niet veel meer geluk op. Nu koken we meer zelf, ben daar net zo gelukkig mee en ik spaar geld uit! Het werkt ook de andere kant op: aan sommige dingen geef ik nu bewust meer geld uit, omdat ze passen binnen een prioriteit die ik gesteld heb. Het draait dan dus vooral om bewuste keuzes, of intentioneel leven zoals Ernst-Jan Pfauth het noemt.

Spaarquotum

Om financieel onafhankelijk te worden, is de vuistregel dat je streeft naar het sparen van 25 keer je jaarinkomen. Een kernaspect van FIRE is het berekenen van je spaarquotum, oftewel het percentage van je inkomen dat je spaart. Hoe hoger dit percentage, hoe sneller je financieel onafhankelijk kunt zijn. Hier is een overzicht:

Spaarquote	Jaren tot financieel onafhankelijk
0%	∞
5%	66
10%	51
25%	32
35%	25
50%	17
75%	7
100%	0

Deze verwachting is gebaseerd op Amerikaanse data. In Nederland, met sociale voorzieningen zoals de WAO, kunt je met een lager spaarquotum werken om hetzelfde aantal jaren tot je financieel afhankelijk bent te bereiken. Een startpunt kan ook zijn de Buffer Berekenaar van het NIBUD, die je vertelt wat een verstandige buffer is om aan te houden.

Minder uitgeven, meer sparen & je vermogen groeit

Hoe je financieel onafhankelijk wilt worden hangt helemaal af van jouw keuzes. Hoe je het ook wilt doen, je doet het altijd langs twee assen: uitgaven en inkomsten. Je spaarquotum gaat omhoog als je je uitgaven verlaagt, en inkomsten vermindert. Je wilt dus enerzijds gaan besparen op je uitgaven, door bewustere keuzes te maken. Dat levert je maandelijks meer geld op, wat je vervolgens kunt doen groeien door het bijvoorbeeld beleggen of je hypotheek af te lossen.

Uitgaven

Voordat je iets aan je uitgaven kan doen, dien je eerst inzicht te krijgen in waar je geld heen gaat. Je kunt dit bijhouden met digitale huishoudboekjes. Dit kan met tools als de ASN App, Lunchmoney en MijnGeldzaken (voorheen Afas Personal). Je koppelt deze apps aan je bankrekening, en ze categoriseren al je uitgaven automatisch, en wijzen transacties toe aan de juiste categorieën (bv. huur, energie of abonnementen).

Een andere handige tool is Dyme. Deze tool kijkt naar je terugkerende uitgaven, veelal abonnementen, en controleert dan of je hier op kunt besparen. Als dat zo is, kunnen zij dat vervolgens ook voor je regelen.

Ik zag in mijn uitgaven (en dat wist ik ook al wel), dat we veel uitgaven aan energie. Ik was al bezig met een plan voor verduurzaming van onze woning. Dat had een flink sneeuwbaleffect op onze buffer. We gingen jaarlijks van 1.900 naar 500 kuub gas.

Inkomsten

Aan de inkomstenkant kijken we naar verschillende spaar- en beleggingsstrategieën. Wat geschikt is voor jou hangt af van je voorkeuren, zoals je risicobereidheid en je beleggershorizon. De beleggershorizon is de periode waarin iemand van plan is zijn beleggingen aan te houden voordat hij of zij overweegt deze te verkopen. Met een korte beleggershorizon heb je weinig tijd en ruimte om risico te lopen, ben je nog jong dan kun je dat wel. Mijn beleggershorizon is 22 jaar.

Aan de inkomstenkant heb ik zelf de volgende potjes:

• Pensioenbeleggen. Dit is beleggen, maar dan voor je pensioen. Slim om te doen als zelfstandige of ondernemer, want dan bouw je geen pensioen op. Maar ook als werknemer kun je zo aanvullend sparen. Nadeel van pensioenbeleggen is dat je er pas na je pensioen aan kan komen, het voordeel is dat je je onbelaste inkomen kunt beleggen (vóór belasting). Daarnaast blijft het je eigen geld, mocht me iets overkomen dan is dit potje voor de nabestaanden. Wanneer je je pensioenbeleggingen opneemt heb je minder inkomen en dus betaal je minder belasting omdat je in een lagere belastingschijf valt. Ik heb zelf een pensioenbeleggersrekening bij Brand New Day. Hoeveel geld je in pensioenbeleggen met steken is gemaximeerd. Het bedrag dat je in pensioenbeleggen mag steken heet de jaarruimte. Je kunt je jaarruimte hier bereken.
• Daarnaast doe ik nog aan ‘gewoon’ beleggen, ook via Brand New Day. Dit doe ik in een duurzame portefeuille. De inleg maak ik elke maand automatisch over. Daar hoef ik dan ook niet over na te denken waar ik het in beleg, en ik doe niet aan het timen van de markt.
• Deposito’s, van 6 en 12 maanden. DIt doe ik voor geld dat ik deels nodig heb, zoals voor de inkomstenbelasting. Je kunt via Raisin zien bij welke banken je de meeste rente krijgt op deposito’s. In het buitenland zijn die rentes vaak veel hoger.
• Ik heb ook een spaarrekening. Dit is voor geld waar ik snel bij moet kunnen. Ik heb een spaarrekening met hoge rente, die ik heb uitgezocht via Raisn. Die app vertelt je bij welke Europese bank je de hoogste rente krijgt op je spaarrekening.
• Extra aflossen op hypotheek. Hier zijn meningen over verdeeld. Want beleggen levert meer op. Toch kiest Aljo ervoor om zijn hypotheek te verlagen. Dat is een lekkerder gevoel.
• Voor iets hoger risico/rendement inverteert Aljo ook nog een beetje in crypto.