In de zomer ben je spekkoper met een dynamisch energiecontract, maar mensen die dynamische energieprijzen overwegen, vrezen vaak voor de winter. Maar hoe (on)voordelig zijn die dynamische energieprijzen nu in de winter? De resultaten zijn verrassend!
Dynamische energieprijzen
Om hier iets over te zeggen gaan we kijken naar de energieprijzen per uur. Als je op dit punt nog niet weet wat dynamische energieprijzen zijn, bekijk dan onze pagina over dynamische energieprijzen. De kale prijs is het stukje van de prijs dat de energie kost. Dit is zonder de energiebelasting (die per jaar verschilt), btw en een stukje opslag voor de energieleverancier. De kale prijs zegt het meest over wat de energie daadwerkelijk waard is, en deze kunnen we over meerdere jaren vergelijken.
Winter het ene jaar goedkoop, het andere jaar niet
De gemiddelde energieprijs in 2023 was gemiddeld 9,6 cent. In de winter is de stroom zoals verwacht het duurst: de prijs was in de wintermaanden gemiddeld 20% hoger. De lente en zomer waren gemiddeld juist tegen de 9% goedkoper.
| Periode | Gemiddelde prijs per kWh | % T.o.v. jaarlijks gemiddelde |
| 2023 | 9,6 cent | |
| – Winter | 11,5 cent | + 20,2% |
| – Lente | 8,7 cent | – 8,6% |
| – Zomer | 8,7 cent | – 8,8% |
| – Herfst | 9,4 cent | – 2% |
Uit onze analyse van de dynamische energieprijzen in 2024 kwam een gemiddelde prijs per kilowattuur stroom van 7,7 cent. Dat is bijna 20% lager dan in 2023, goed nieuws! Maar terug naar the subject at hand, het gaat ons om de seizoenspatronen. En daar zien we wat opvallends. In de winterdagen van 2024 lag de gemiddelde stroomprijs onder het jaargemiddelde (-6,5%). Het was vooral de herfstperiode die erg ongunstig was, toen de prijs 30,8% hoger lag.
| Periode | Gemiddelde prijs per kWh | % T.o.v. jaarlijks gemiddelde |
| 2024 | 7,7 cent | |
| – Winter | 7,2 cent | – 6,5% |
| – Lente | 6,3 cent | – 18,8% |
| – Zomer | 7,3 cent | – 4,7% |
| – Herfst | 10,1 cent | + 30,8% |
Aantal uur met vrijwel gratis stroom onstuimig in de winter
Dankzij de sterke groei van zon- en windenergie zijn er steeds meer uren waarin we met zon- en windenergie in onze volledige elektriciteitsvraag kunnen voorzien. Dat is ook terug te zien in het aantal uur dat de stroom minder dan een eurocent kost. Dit noemen we voor het gemak even uren met ‘vrijwel gratis stroom’. In 2023 waren er 631 uren met vrijwel gratis stroom, en dat liep in 2024 op tot 895 uur.
Deze uren met vrijwel gratis stroom zijn vooral interessante wetenschap voor mensen die gebruik kunnen maken van deze lage energieprijzen. Oftewel mensen die veel flexibel vermogen hebben. Dan hebben we het in het bijzonder over eigenaren van elektrische auto’s. Die gebruiken immers veel stroom en kun je laden op de momenten dat de elektriciteit het goedkoopst is.
Maar hoe zit het met deze vrijwel gratis uren stroom in de winter? Interessant is dat we hier een ander patroon zien dan de gemiddelde prijs. De winter van 2024 kende juist minder uren met vrijwel gratis stroom dan in 2023. Zo zie je maar dat het echt een ander datapunt is. Dus ook al lag de gemiddelde prijs in de winter van 2023 hoger, er waren relatief veel goedkope uren waardoor je met een elektrische auto misschien toch goedkoper was dan in 2024.
| Periode | Winter | Lente | Zomer | Herfst | Totaal |
| 2022 | 52 | 81 | 25 | 45 | 203 |
| 2023 | 156 | 166 | 183 | 126 | 631 |
| 2024 | 82 | 331 | 351 | 131 | 895 |
Het belang van een slimme warmtepomp
Maar die uren met vrijwel gratis stroom kunnen ook uitkomst bieden voor die andere grootverbruiker thuis: de warmtepomp. En die warmtepomp gebruikt met name veel stroom in de winter, zie ook deze grafiek van Watch-E.
Dit wetende zijn die dynamische energieprijzen helemaal belangrijk. Het kan dus flink lonen om een warmtepomp te hebben die rekening houdt met de hoogte van de dynamische energieprijzen.
Meer tips over hoe je duurzaam de winter doorkomt? Luister De Groene Nerds wintereditie, waarin ook deze cijfers worden besproken.
Als data-gedreven marketeer weet Danny als geen ander hoe je je energie thuis kunt managen. Zo laadt hij z’n elektrische fiets op als de zon schijnt. Dankzij zijn interesse in duurzaamheid en techniek kan hij je alles vertellen over een slimme, duurzame woning.
Leuke post!!!!
Dankjewel Pascal! 💚
Interessant ben vooral benieuwd hoe je een warmtepomp automatisch kan aansturen op dynamische tarieven en te verwachten buiten temperatuur.
Mijn NIBE warmtepomp kan via hun online platform my uplink de tarieven inlezen en rekening houden met laagste tarief
NIBE heeft inderdaad Smart Price Adaption: https://www.nibe.eu/nl-nl/producten/smart-home/smart-price-adaption.
Ook WeHeat heeft warmtepompen die hun energieverbruik aanpassen aan dynamisch energieprijzen: https://www.weheat.nl/ai.
Mitsubishi Electric warmtepompen kunnen zich ook aanpassen aan dynamische prijzen: https://alklima.nl/blog/de-slimme-warmtepomp-als-oplossing-voor-netcongestie
Gewogen gemiddelde is wat telt! En zeker als je sturing kunt geven met laden accu, auto en warmtepomp ben je nog veel voordeliger uit. Alleen zit ik met 3000 kWh bij mijn bodemwarmtepomp beduidend hoger dan de grafiek.
Ja dat maakt natuurlijk uit. Maar omdat mensen met dynamische prijzen hun gedrag aanpassen vond ik ook niet dat ik kon uitgaan van een normaal gewogen profiel.
Daarom hier een rekenkundig gemiddelde, met de nuance dat de uren tijdens avondeten idd meer uitmaken dan de prijs om 3u ‘s nachts.
Andere kant hebben de goedkope uren wel meer impact, als je stuurbaar vermogen hebt in de vorm van een elektrische auto of thuisbatterij. Of warmtepomp die zich kan aanpassen.
Onze Panasonic-warmtepomp heb ik geconfigureerd om piektarieven te vermijden door middel van een algoritme dat draait binnen het domoticasysteem Home Assistant. Dit werkt simpel doordat Home Assistant een Shelly relais aan en uit zet waar eerder een Danfoss thermostaat systeem op was aangesloten. Het algoritme houdt rekening met de binnentemperatuur, de actuele elektriciteitsprijs en de beschikbaarheid van goedkope zonnestroom. Hoewel het algoritme zich nog in de experimentele fase bevindt, functioneert het al naar behoren, zoals geïllustreerd in de bijgevoegde grafiek.
In de grafiek geeft de groene lijn de stroomprijs weer, de blauwe lijn de temperatuur van de vloerverwarming (indicatief voor de activiteit van de warmtepomp), de oranje lijn de temperatuur van de woonkamer en de rode lijn de buitentemperatuur.
grafiek staat op deze URL: https://www.xout.eu/jarvis/wp_stroomprijs.png
Hoi Eric,
Heb je dat algoritme ergen beschreven? Ik heb een EMS-gateway besteld voor mijn Bosch/Nefit Enviline Split Hybride warmtepomp. Daarmee wil ik de warmtepomp via home assistant slim maken en ook gaan sturen op 1) opbrengst zonnepanelen en 2) uren met de laagste dynamische prijzen zoals jij doet.
Hi Eric,
Ik ben net als Luc erg benieuwd naar je script. Wil je dat delen? We zouden er wellicht iets van een stappenplan bij kunnen maken en/of een aflevering van De Groene Nerds aan wijden