Dynamische energieprijzen voorspellen: wanneer is de stroom het goedkoopst?

26 juni 2023

Met dynamische energieprijzen kun je met je energiegebruik inspelen op de meest voordelige uren. Dan moet je wel weten wat de stroomprijzen gaan worden. Daarom sta ik in dit artikel stil bij de manieren hoe je kunt voorspellen wat de dynamische energieprijzen de komende week gaan worden.

Eén dag vooruit

Bij dynamische energietarieven weet je een dag van tevoren rond 13.00, nadat de veiling is afgelopen, wat de uurprijzen gaan worden. Dus: vandaag om 13.00 is bekend geworden wat morgen de dynamische energieprijzen gaan worden. Je kunt dus altijd één dag in de toekomst kijken. Die prijzen kun je vervolgens in de app van je energieleverancier.

De energieprijzen per uur in de app van Tibber

Vuistregels: wanneer is de stroom het goedkoopst?

Maar regelmatig zou je verder vooruit willen plannen. Je elektrische fiets of elektrische auto hoef je veelal niet elke dag op te laden. Dan is het best handig als je weet wat de goedkoopste dag in de week gaat zijn, zodat je dan je fiets of auto kunt opladen.

Er zijn een aantal vuistregels die je daarbij een hoop kunnen vertellen over wat meest gunstige dag gaat zijn:

  1. Op dagen met veel zon of wind is de stroom goedkoper
  2. In het weekend zijn de energieprijzen lager dan doordeweeks
  3. Tijdens feestdagen is de stroom goedkoper
  4. Overdag is de stroom goedkoper

Hoe groot zijn die verschillen nu? Om die te kunnen staven, heb ik de dynamische energieprijzen van de afgelopen 365 dagen geanalyseerd (24 juni 2022 t/m 25 juni 2023). Wat blijkt?

  1. In het weekend is de stroom gemiddeld 22% goedkoper dan doordeweeks
  2. Op feestdagen is de stroom gemiddeld 61% goedkoper
  3. Overdag (9u t/m 17u) zijn de prijzen gemiddeld 16% lager dan daarbuiten

De data laten duidelijk zien: je kunt het beste stroom gebruiken op feestdagen. In de praktijk schiet je met die wijsheid echter niet zoveel op, je hebt meestal niet de luxe om op een feestdag te wachten. Maar overdag laden in plaats van daarbuiten of je laadsessie plannen in het weekend, dat zijn wel degelijk hele waardevolle laadstrategieën!

Bekijk of luister de podcast over het voorspellen van dynamische energieprijzen

bekijk de podcast op YouTube

De Groene Nerds podcast is ook te kijken en luisteren op YouTube! Bekijk alle aflevering op YouTube Podcasts en abonneer je daar.

Luister podcast aflevering 6

Natuurlijk vind je de Groene Nerds podcast in elke podcast app. Je kunt hem ook gewoon hier luisteren:

Volg De Groene Nerds podcast

Volg de Groene Nerds podcast in je favoriete podcast app.

Voorspellen is geen eenvoudige taak

Behalve de aanwezigheid van zon en wind zijn er nog andere factoren die van grote invloed zijn op het aanbod van (hernieuwbare) energie en daarmee de prijs die je betaalt. Bijvoorbeeld hoeveel regenwater en smeltwater er in de bassins van de waterkrachtcentrales in Scandinavië aanwezig is. Maar het uitschakelen van kerncentrales in Duitsland of stakingen bij energieproducenten in Frankrijk hebben grote invloed op de prijs die we hier in Nederland betalen. En dan is er natuurlijk nog de prijs van gas en kolen die grote invloed hebben op onze stroomprijzen.

Kortom: de uiteindelijke stroomprijs hangt van veel zaken af. Als je echt goed het laden van je elektrische auto wilt aanpassen op de stroomprijzen van de komende tijd, dan wil je toch verder kijken dan alleen wat vuistregels. Welke websites, diensten of apps zijn er beschikbaar om de dynamische energieprijzen te voorspellen?

De laagste energieprijzen voorspellen

We hebben een aantal diensten op een rijtje gezet die je helpen om te voorspellen wat de dynamische energieprijzen de komende dagen tot week gaan doen, zodat jij het optimale moment kunt bepalen om jouw elektrische auto te laden.

1. Energieweerbericht

Het Energieweerbericht is een initiatief van de Nederlandse Vereniging van Dynamische Energiebedrijven, Gasunie en TenneT, dat werd gepresenteerd door Helga van Leur. Inmiddels hebben Weerinfo en Weerplaza het concept overgenomen, en wordt het twee keer per week gepubliceerd door wisselende meteorologen. Het mooie van het Energieweerbericht is dat je een halve week vooruit kunt kijken en dat je in een minuut helemaal bent bijgepraat. Het wordt bovendien op een hele toegankelijke manier gebracht. Hieronder zie je een voorbeeld:

2. De weekvoorspellingen van Tibber en Zonneplan

Zowel Tibber als Zonneplan, beiden energieleveranciers van dynamische energiecontracten, hebben een weervoorspelling. Die van Zonneplan is mooi visueel en deelt deze aan het begin van de week, o.a. via hun Twitteraccount. De voorspelling is gebaseerd op basis van een complex datamodel van dataleverancier EnAppSys, vertelde Frank Breukelman van Zonneplan mij. Het kijkt zowel naar weer als naar ontwikkelingen op de energiemarkt (zoals onderhoud, stakingen, e.d.). In het energieweerbericht van Zonneplan zie je per dag staan wat het verwachte aandeel groene stroom is, en krijgt de dag een score. Hoe hoger de score, hoe gunstiger de dag is.

Tibber publiceert wekelijks op haar blog een weekprognose voor dynamische energietarieven, geschreven door twee experts: Måns (analist) en Joakim (trader). Het leuke van de ‘glazen bol’ van Tibber is dat je heel veel inzicht krijgt in hoe de prijzen (komende week) totstandkomen.

Prijzen (wederom) iets hoger dan vorige week

Er zijn nog steeds bovengemiddelde temperaturen, maar het is niet zo warm en helder als vorige week, wat naar verwachting het verbruik van airco’s en koeling zal verlagen. De productie van windenergie in Nederland en Duitsland blijft waarschijnlijk de hele week vrij laag. Ook is er minder opwek van zonne-energie door meer bewolking. Over het geheel genomen zal dit naar verwachting zorgen voor iets meer vraag naar gas, waardoor de prijzen stijgen. Vorige week was een volatiele week op de gasmarkten. We zagen prijsstijgingen van ongeveer 50% en dat zie je direct terug in de stroomprijs (wat dus goed de prijsgevoeligheid laat zien). In dit geval had het vooral te maken met langer dan gepland onderhoud aan de gas toevoer vanuit Noorwegen en geruchten over een mogelijke sluiting van het Groningenveld. Deze week veerde de markt echter weer op, maar nog steeds liggen de prijzen iets hoger dan een week geleden. Als de prognoses blijven zoals ze zijn, zullen de prijzen tegen het weekend dalen, en zullen de laagste prijzen tijdens de zonuren in het weekend vallen. Maar, zoals het er nu uitziet is het onwaarschijnlijk dat de prijzen uitzonderlijk laag zullen zijn.

3. Energy Price Forecast van Stekker

Daarnaast is er nog de EPEX Prices Forecast van Stekker. Deze prijsvoorspeller is het meest exact. In de grafiek zien we exacte prijzen per uur staan, die drie dagen vooruit worden voorspeld. Erik de Bruijn, een van de oprichters van Stekker, vertelde me dat het model voornamelijk gebaseerd is op prijsdata (uit het verleden). Het voordeel is dat ontwikkelingen als onderhoud en stakingen bij energieleveranciers ook worden meegenomen, maar dat gebeurt wel met enige vertraging (het moet nl. wel eerst in de data verschijnen). Om op hele korte termijn betere voorspellingen te kunnen maken, kijkt Stekker (met AI) naar weersvoorspellingen. Je kunt ook terugkijken in het verleden, en zien hoe goed de voorspellingen overeenkwamen met de werkelijke energieprijzen.

EPEX Prices Forecast

Voor ieder wat wils

Wat is de beste manier om de dynamische energieprijzen te voorspellen? Daar is geen eenduidig antwoord op. Het Energieweerbericht en de voorspelling van Zonneplan zijn het meest toegankelijk. De prijsprognose van Tibber is leuk als je ook wilt begrijpen hoe de prijzen totstandkomen. Voor alle voorspellingen geldt wel: hoe meer je in de toekomst kijkt, hoe minder precies het wordt. Stekker is voor jou de beste keuze als je de exacte prijzen wilt weten. Ken jij andere diensten die in dit rijtje niet mogen ontbreken? Laat het me weten in de reacties.

Laat je reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met een *

6 reacties op “Dynamische energieprijzen voorspellen: wanneer is de stroom het goedkoopst?

  1. Beekman sep 23, 2023

    Als ik veel stroom opwekken in de zomer is de kans dan groot dat ik negatief uitkom en dan moet betalen voor de opgewekte stroom

    • Nee.

      Het aantal uren met negatieve energieprijzen valt in het niet bij de uren dat er gewoon een positieve energieprijs is.

    • C A v d Boogaart nov 9, 2023

      Hallo, erg fijn deze uitleg, daarnaast zoek ik de gegevens van de nacht uren, zijn de nacht uren altijd een van de laagste? Die informatie is mij niet duidelijk in mijn zoektocht op sites. Wanneer de nachturen altijd laag zijn, ga ik mijn bestaande set zonnepanelen en WP + buffervat uitbreiden met een thuis accu… kortom klaar voor de toekomst 😊

  2. Stekker heeft inmiddels een update gedaan aan haar voorspellingsmodel. Je kunt nu niet 2 maar 3 dagen in de toekomst kijken.

    Daarnaast gebruikt Stekker nu AI om betere voorspellingen te maken. Zelf zeggen zij hier over (https://www.stekker.com/nieuws/hoe-ai-kan-helpen-om-schonere-stroom-te-gebruiken):

    “Met AI kunnen we beter voorspellen hoe het op korte termijn zal gaan met vraag en aanbod op het elektriciteitsnet.

    Dat is niet makkelijk. De wind kan minder sterk dan voorspeld, een wolk kan makkelijk voor zon komen: exact weten wanneer welk voertuig moet laden, is een hele specifieke puzzel die we bij Stekker proberen op te lossen.

    Machine learning
    ‍Met AI kunnen we grote hoeveelheden data doorlopen en daar een kansberekening met grote zekerheid uithalen. We kunnen zo steeds beter voorspellen wat het weer morgen doet, hoeveel stroom er beschikbaar zal zijn, en hoe het op korte termijn zal gaan met vraag en aanbod op het elektriciteitsnet.

    1) De stroom van morgen goed voorspellen aan de hand van het weer
    Hoe beter Stekker kan voorspellen hoe de stroom situatie morgen is, hoe beter we slim kunnen laden. Daarom zijn we bezig om ons algoritme beter gebruik te kunnen laten maken van weersvoorspellingen. Want hoe eerder we weten of morgen de zon schijnt of de wind waait, hoe beter de laadplanning uiteindelijk is.

    2) Laadniveau bepalen
    Eén van de problemen waar we bij Stekker mee te maken hebben, is dat het soms onduidelijk is hoe vol de batterij van een voertuig is. Auto’s vertellen dit vaak niet als we verbinding met ze maken, meestal is dit begrenst vanuit de fabrikant van de auto.

    Dat is een probleem. Want stel, een auto heeft nog maar 10% en wil naar de 90% laden, dan moeten we het verschil goed kunnen inplannen. Voor die 80% verschil die dan geladen moet worden, kan de Stekker app een uitgebreide laadplanning maken, die misschien wel een halve dag kost om slim geladen te worden.

    Maar als wij bij Stekker niet weten hoe vol de auto is, dan wordt het ingewikkeld. Stel dat hij al 60% vol is en naar 90% moet, dan volgt daar een totaal andere planning uit dan wanneer de auto vrijwel leeg aan de lader wordt gezet. En dat is een flinke uitdaging.

    Dankzij AI kunnen we proberen te kijken hoe vol auto’s over het algemeen zijn op het tijdstip van de dag en de locatie van het laden. Dat is geen ideale situatie, maar het zou kunnen helpen bij het oplossen van deze uitdaging.

    3) Onbalans
    Het elektriciteitsnet moet altijd vrijwel perfect in balans zijn: productie van stroom moet gelijk zijn aan de afname van stroom, anders wordt het net instabiel, loopt het voltage op, en dienen tal van problemen zich aan. Daarom wordt elke vijftien minuten een update gegeven van hoe het met deze balans tussen vraag en aanbod.

    Op dit moment komt die data live van Tennet af. Maar stel dat we betere modellen beschikbaar hadden, die de toekomst beter zouden kunnen voorspellen, dan zouden we een nog scherpere laadplanning kunnen instellen tijdens het laden.

    Bovenop de actuele weerdata en de stroomprijs, willen we ook gaan proberen te forecasten op deze ‘onbalans’: kijken of we kunnen voorspellen wanneer het stroomnet instabiel wordt – en kijken of we het laden kunnen gebruiken om hierbij te helpen. We zijn nog actief aan het kijken of een dergelijke stap kan helpen om het laden nog schoner en nog goedkoper te maken.”

  3. Abdullah jan 7, 2024

    Wat leuk dat jullie innovatieve informatie over duurzaamheid geven. Dank daarvoor