Een oorwormenpot? Dat maak je zelf met mijn stappenplan!

Oorwormen, of oorwurmen zoals ik ze meestal noem, zijn supernuttige beesjes. Overdag slapen ze, maar ‘s avonds en ‘s nachts gaan ze er op uit en eten ze vooral dood plantenmateriaal en luizen. Geen wonder dat mensen met fruitbomen of andere planten die gevoelig zijn voor bladluizen of andere luizen graag oorwormen in de tuin hebben. Met een oorwormenpot kun je ze een beetje helpen. Een oorwormenpot is eigenlijk een soort insectenhotel speciaal voor oorwormen. Een oorwormenpot maken van een oude terracotta bloempot is leuk en erg makkelijk. Hier een stappenplan om er een te maken een de oorwormen schuilplek te geven in je tuin.

Wat is een oorwormenpot?

Oorwormen slapen overdag en zijn gevoelig voor uitdroging. Daarom kruipen ze ‘s nachts weg op donkere beschutte plekken en in kiertjes. Een oorwormenpot is niet meer dan een terracotta pot gevuld met hooi die je op z’n kop in een boom hangt. Zo kunnen de oorwormen wegkruipen in de pot en zijn ze beschermd tegen wind, zon en vogels die wel een oorwurm lusten. Ze kunnen niet (sommige soorten nauwelijks) vliegen en moeten dus lopend je tuin door op weg naar eten. Vandaar dat je een oorwormenpot vlakbij of in de planten hangt waar je ze wilt hebben. Heb je een grotere tuin, maak dan meteen een handjevol oorwormenpotten, zodat je ze op verschillende plekken kunt helpen. Oorwormen kunnen tientallen luizen per nacht eten. Niet zoveel als lieveheersbeestjes overdag doen, maar als ze er snel bij zijn, kunnen ze zeker helpen een plaag te onderdrukken.

Stappenplan oorwormenpot maken

1. Benodigdheden oorwormenpot verzamelen
Voor een oorwormenpot is geen bouwtekening nodig. De grootte maakt niet zoveel uit. En het mooiste is als je wat oude materialen die je hebt liggen kunt hergebruiken. Kiertjes en barstjes zijn prima, dat geeft ze alleen extra schuilplek. Ze houden niet van verf en lijm, dus kies natuurlijke materialen. Wat we nodig hebben:

• Een terracotta bloempot. Je kunt een oude bloempot hergebruiken of er een kopen. Een barstje maakt niet uit, tenzij de pot bijna uit elkaar valt natuurlijk. Kleine potjes zijn prima.
• Een stuk ijzerdraad of touw.
• Wat hooi, stro of ander organisch, droog kriebelspul.
• Gereedschap: Je handen, een bezemsteel of stok en een tang om het ijzerdraad te knippen.

2. Draad knippen en wokkelen
Knip een stuk ijzerdraad van een halve tot een hele meter (een armlengte). Neem het uiteinde en rol dat drie of vier keer rond een bezemsteel of stok. Zo krijg je een spiraal aan het draad waar je de hooi makkelijk in kunt vastmaken.

3. Hooi vastmaken
Het schijnt dat hooi ideaal is in je oorwurmenpot. Maar als je dat niet hebt kun je ook stro of ander grassig spul gebruiken. Op de foto’s zie je dat ik houtwol gebruikt hebt. Dat had ik toevallig liggen en werkt waarschijnlijk ook wel.

Pak een pluk hooi/stro/houtwol ter grootte van de pot en prop dat tussen de spiraal. Een keer draaien helpt om het goed vast te klemmen.

4. De draad door de pot halen
Trek nu het lange eind van je ijzerdraad door het gat onderin de pot. Zo trek je de hooi in de oorwormenpot. Probeer dat precies passend te krijgen zodat er niet te veel hooi/stro/houtwol uitsteekt. Want alles wat uitsteekt kan nat worden in de regen en dat kan naar binnen trekken en schimmel/rotting in de oorwormenpot veroorzaken.

5. Een plek voor je oorwormenpot kiezen
Zoals gezegd kunnen oorwormen niet vliegen. Daarom kies je bomen of planten die bladluis hebben of die vatbaar zijn voor bladluis (preventief). Rozenstruiken en fruitbomen bijvoorbeeld. Want hoe dichter bij de luis, hoe makkelijker. Verder raad ik aan ze een beetje te verspreiden door de tuin. Je fruitboom staat waarschijnlijk op een zonnige plek, maar hang er ook een in dat donkere hoekje achterin de tuin waar je wat minder komt en waar het wat vochtiger is. Diversiteit is in de tuin bijna altijd de sleutel tot succes.

6. Je oorwormenpot ophangen
Het stuk ijzerdraad dat nog uit de pot steekt kun je gebruiken om de oorwormenpot op te hangen. Heb je stevig ijzerdraad, dan zou je er een haak in kunnen vouwen waarmee je hem zo om een tak kunt hangen. Heb je slapper ijzerdraad, dan zou je een lus kunnen maken. Kijk wel uit dat je de tak niet afknelt en check dat bijvoorbeeld elk najaar even.

Het beste kun je een flinke zijtak vlak bij de stam kiezen. Het liefst aan de noordkant van de stam, zodat de pot overdag veel in de schaduw hangt. Hang de oorwormenpot zo dat de rand tegen de stam komt. De oorwormen in de pot kunnen dan via het randje direct op de stam stappen en vandaar makkelijk alle takken bereiken.

Geen ijzerdraad maar touw?
In plaats van ijzerdraad kun je natuurlijk ook touw gebruiken. In dat geval moet je even een lus maken waarin je het hooi kunt vastzetten. Zorg wel dat het goed vast zit, want het kan ook mooi nestmateriaal zijn voor vogels. En je wilt niet steeds die oorwormenpot opnieuw moeten vullen.

En werkt zo’n oorwormenpot echt?

Ik geef toe, de eerste keer dat ik een oorwormenpot maakte was ik sceptisch. Maar we hadden last van bessenbloedblaarluis op de aalbessen en ik dacht ‘baat het niet dan schaadt het niet’. Dus ik maakte in een paar minuten zo’n pot en hing hem midden in de aalbes. Na ongeveer een week keek ik in de pot (moet je natuurlijk eigenlijk niet doen) en zag ik tot mijn verbazing 3 oorwormen snel wegschieten in het houtwol voordat ik snel een foto kon maken. Ik heb de pot maar snel teruggehangen 😉

Een oorwormenpot voor oorwormen als natuurlijke plaagbestrijder van bladluis

Gefeliciteerd! Je hebt zelf een oorwormenpot gemaakt en daarmee help je de biodiversiteit in je omgeving een beetje. Bladluis volledig voorkomen zal niet lukken, maar met de juiste roofdieren in de buurt is elke plaag sneller onder controle.

Als je de smaak te pakken hebt, kun je nog zelf een insectenhotel maken. Of eikenprocessierups tegen gaan door mezen, sluipwespen, gaasvliegen, lieveheersbeestjes en vleermuizen naar je tuin te lokken. Of plant een bloeiboog aan zodat er altijd voldoende nectar voor insecten is in je tuin. En als je je zorgen maakt om droogte in je tuin door klimaatafbraak kun je je tuin geschikt maken voor meer droge periodes met dit stappenplan om van de grond een spons te maken.