Vandaag zou ik graag met jullie in gesprek gaan over verpakkings- en single-use plastic. Ik weet het, dat is geen ‘dat maak je lekker zelf’ product. En toch denk ik dat het wel de moeite waard is om wat weetjes en tips over het gebruik van ons plastic te delen.
De reden dat ik het nodig vind om dat te doen, was omdat ik afgelopen maand opnieuw geconfronteerd werd met een ‘mentale vastloper’ lijkend op een blog die ik eerder schreef: Denken over doen; waarom ik vandaag geen jam maakte. Wat was het geval; ik was op Marktplaats en Bol.com aan het speuren naar wat tweedehands kinderspeelgoed voor de feestdagen. Al scrollend door Internet kwam ik o-ve-ral advertenties voor Black Friday, Digital Monday, Sinterklaas, Kerst etc. tegen. Op Marktplaats zelf(!), op Bol, op Google. En ook via de radio.
Busjes van koeriersbedrijven rijden af en aan bij ons in de straat. Pakketten worden later bezorgd omdat bezorgers overuren draaien. Vuilcontainers puilen uit met verpakkingsmateriaal (vaak niet gesorteerd). En daar had ik m weer.. De gedachte: ‘als iedereen maar koopt, en alles wat gekocht wordt in zoveel verpakking zit, waarom zou ik dan nog…’ Een rottige gedachte vind ik dat altijd, want ik probeer me nooit zoveel bezig te houden met wat anderen doen, maar meer te kijken hoe ik zelf een klein verschil kan maken. Maar inderdaad, als zoveel mensen om je heen gewoon twee tasjes kopen voor hun boodschappen, is het dan echt relevant dat ik me goed voel omdat ik m’n boodschappen zonder tasje (ze waren even allemaal in gebruik) dan maar in mijn jas wikkel omdat ik niet wil tornen aan mijn ‘ik koop nooit meer een tasje’ statement uit 2016?
En toch… Ik hoop maar zo dat we over een paar jaar bewuster om weten te gaan met alles wat we aan afval produceren… Dat fabrikanten beter nadenken over die kilo peren in een plastic silo… Ik deelde er op Facebook dit filmpje over. Geef het twee minuten van jouw tijd en ik beloof je dat je daarna anders aankijkt tegen recyclen en jouw plasticgebruik: I Want You To Stop Recycling
De boodschap is hard maar duidelijk. En hoewel het ons misschien een onprettig gevoel geeft; dit is hoe het zit. Wat blijkt:
1. Recyclen van plastic doen we in feite bijna voor niks… Echt. Slechts 9% van het plastic wordt gerecycled, en vaak nog niet eens in Nederland maar in Azië. En Azië wil ons plastic niet meer, die hebben hun eigen plasticprobleem. En eigenlijk is het logisch dat maar 9% van het restplastic gerecycled wordt. Restplastic moet worden gezien als handel die geld opbrengt. ‘Brengt het geen geld op? Verbrand het dan maar!’ Brengt het wel geld op? Gerecyclede plastic producten vormen in feite een uitstel van het probleem, want die mooie fleecetrui of dat handige schuursponsje scheiden bijna onzichtbare microplastics af.
2. Plastic inleveren in een grijze zak, zelfs al doe je m in de vuilnisbak voor plastic, doe je totaal voor niks. Alleen in een doorzichtige zak, of in een zak van plastic heroes (of zo) wordt jouw zak gezien als plasticafval. Doorzichtige plastic zakken zijn nauwelijks te koop in de winkel (bizar, aangezien we wel overal plastic bakken hebben staan). Ben je ernaar op zoek? Ze zijn te vinden bij de Action van het merk Dumi (doorzichtig met rode rand. (hou je in voor wat betreft overige impulsaankopen :D)
3. Fabricage van single-use plastic is goedkoop. Goedkoper dan verpakking van papier of glas. Ook wordt vaak benoemd dat papier en glas strikt genomen ook niet goed en duurzaam zijn als verpakkingsmateriaal omdat het energie vraagt of ze te produceren, schoon te maken en te recyclen. Maar… Papier (gecertificeerd uit duurzame bron) en glas zijn meerdere malen te hergebruiken, laten geen microplastics achter en gaan (bij papier beter zonder gebruik van witmakers, chloor etc) uiteindelijk ten onder. Heb je de keuze? Dan zou ik toch voor papier en glas gaan. En liever nog voor verpakkingsloos.
4. Alles van voedsel dat we kopen waar geen verpakking omzit is, is qua impact op het milieu beter dan een duurzaam product (die term duurzaam schept al weer zoveel verwarring) waar wel plastic verpakking omheen zit. Wat een statement hè? Klopt, maar ik durf ‘m wel te maken. Kijk om je heen. Die 4 havermoutrepen met biologische granen in plastic verpakking voor 3 euro, zijn die echt gezonder dan de havermoutrepen (zo’n 20) die je zelf plasticvrij bakt voor een habbekrats? Snel recept voor heerlijke havermoutkoekjes.
5. Willen we minder verpakkingsafval? Dat zouden we moeten willen! En zo ja, dan moeten we er moeite voor doen om daarin stappen te maken. De fabrieken ook, tuurlijk, en er zijn allerlei andere zaken die ook heel onwenselijk en vervuilend zijn, maar daar gaat het nu niet om. Dezelfde moeite die we ook doen om andere dingen in ons leven te regelen, kunnen we ook besteden aan het verminderen van ons plasticafval. Waarom wel tijd en aandacht stoppen in het verkrijgen van een passende (groene) energie leverancier of zorgverzekeraar en niet in het vinden van een supermarkt waar groenten en fruit los in je mandje te leggen zijn! Ik maakte gisteren Thaise soep. Ik had eigenlijk een foto van mijn mandje moeten maken. Al mijn groente en fruit, paddenstoelen, pepers waren los gekocht bij de Turkse Supermarkt.
Ik weet het, in sommige gevallen zit je gewoon vast aan je supermarkt in de buurt, en sommige zaken zijn gewoon lastig te koop zonder verpakking, maar vaak kan je door wat extra nadenken toch veel afval besparen.
- Want waarom zou je niet samen met je buren een zak van 10 kg rijst kopen?
- Waarom zou je niet vragen aan een vriendin of je haar kan helpen met de veel te grote oogst van die pruimenboom bij haar in de tuin
- Waarom zou je niet het Sligro pasje van je collega met een eigen bedrijf even lenen en een grootverpakking spaghetti, bonen, Olijfolie, diepvriesgroenten, etc. Kopen?
- Waarom zou je niet weer beginnen met patat snijden uit een grote zak aardappelen in plaats van een zakje diepvriespatat halen, zelfs als er ‘Bio’ op de verpakking staat.
- Niet alleen word je er vernuftig en creatief van, pure producten zijn ook gezonder en de verbinding die je aangaat met andere mensen door samen te doen overstijgt het gezellige gevoel van social media.
- …En waarom klink ik nu als iemand van zestig
Ik hoor graag (binnen respectvolle kaders) jullie gedachten over deze blog en jullie eigen tips om minder verpakkingsplastic te gebruiken. Mocht je zin hebben in een artikel over alles wat je zelf kunt maken, van schoonmaakmiddel tot tandpasta? Heel mijn blog staat er vol mee, dus veel plezier!
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op mijn blog www.datmaakjelekkerzelf.nl over mijn zoektocht naar back to basic (met een knipoog ;).
Pedagoog, Speciaal Onderwijs, Eigen Bedrijf, Rotterdam, Eco, Sustainablerevolution, Foodlover, Moeder van twee, Diy, Recyclen, Funishomemade.
Ik probeer hier steeds meer op te letten, maar het blijft soms lastig. Laatst zag ik in de supermarkt iemand 1 citroen in een plastic zakje doen, terwijl ik zelf stond te jongleren met 6 losse tomaten. Dan moet ik mij wel inhouden daar iets van te zeggen. Zou jij daar iets van gezegd hebben?
Ik vind winkelen al zo’n stressvolle ervaring met 2 kleine kinderen. Als ik dan die ene keer toch een tasje vergeten ben, tsja… Dan neem ik er een mee. Ik gebruik ze daarna wel weer veel vaker. En het blijft gewoon lastig om binnen budget zonder verpakkingen op tijd eten klaar te hebben naast een drukke baan. Ik snap wel dat het lastig is om van single-use plastic af te komen. Ik ben blij dat het nu normaal is om je eigen tas mee te nemen. Ik kijk uit naar het verbieden van rietjes, plastic bekertjes en dat soort dingen.
Ik sta ervan te krijgen hoeveel milieu-onvriendelijke verpakking wordt gebruikt in de bio-super om de hoek. De enige blijvende oplossing is een radicale omslag van onze manier van leven. Welke producten hebben we nodig en welke niet? Wat we niet nodig hebben, hoeft ook niet te worden verpakt.
Gaandeweg worden we de goede kant opgestuurd door supermarkten die geen zakjes meer aanbieden. Sommige landen pakken het groots en nationaal aan met verbod op plastic verpakkingen. Ik denk dat een echte oplossing van het afvalprobleem om dergelijke radicale oplossingen vraagt.