Als je offertes opvraagt van installateurs van zonnepanelen krijg je vaak mooie voorbeeldberekeningen met de te verwachten opbrengst, rendement en natuurlijk de terugverdientijd. Nou vind ik het financiële plaatje maar een deel van de winst. Het verlagen van mijn milieu impact is ook veel waard. En onafhankelijk zijn van grote energiebedrijven met aandeelhouders is heerlijk. Maar de cijfers doen er natuurlijk wel toe. Want hoe groen je ook bent, financieel moet het wel enigszins haalbaar en realistisch blijven. Daarom hou ik mijn energieverbruik én de opwek van mijn zonnepanelen elke maand bij. Nu, na twee jaar is het tijd om de balans weer eens op te maken.
Mijn zonnepanelen
Sinds 26 augustus 2015 hebben we acht zonnepanelen op ons dak van het het merk Trina (Full Black) met 265 Wp (monokristallijn silicium). In totaal dus 2,12 kilowattpiek. Zes panelen liggen op het schuine dak, twee liggen onder een iets andere hoek op de dakkapel. De zonnepanelen zijn via acht SolarEdge P300-2R RS optimizers en een DC-draad verbonden met de SolarEdge SE2200-ER-01 omvormer in de schuur. De installatie is gedaan door de Zonnefabriek. Mijn overwegingen om deze zonne-energie-installatie te kiezen kun je nalezen in het artikel dat ik er destijds over schreef.
De cijfers van één jaar zonnepanelen
Vorig jaar maakte ik ook al de balans op na het eerste jaar zonnepanelen. Dat eerste jaar liep van eind augustus 2015 tot eind augustus 2016. De samenvatting: Mijn acht panelen wekten in het eerste jaar 2170 kWh op. Bijna 10% meer dan de begrotte 1978 kWh. Maar de energieprijs lag met €0,20 ook wat lager dan de €0,23 waar de installateur mee had gerekend. Reken je die cijfers door, dan zie je dat mijn panelen in 2015-2016 €428 opleverden. €37 minder dan begroot, maar toch best netjes.
Omdat we dat jaar 2787 kWh gebruikt hebben, en 2170 kWh hebben opgewekt, moesten we 617 kWh afnemen van de energieleverancier, 22% van ons verbruik. Dat wil ik natuurlijk naar 0% hebben en er passen niet meer panelen op het dak. Dus is besparen de enige optie. Ik nam mezelf voor een paar oude apparaten te vervangen, de wasdroger minder te gebruiken en met een Smappee energiemonitor op zoek te gaan naar meer winst.
De opbrengst van zonnepanelen in jaar 2 per maand
Het tweede jaar loopt van eind augustus 2016 tot eind augustus 2017. Omdat we de panelen op 26 augustus 2015 kregen, maar ik de meterstanden vaak op de laatste dag van de maand opschrijf, zit er een verschil van een paar dagen in de cijfers.
Ook dit jaar zijn er soms flinke schommelingen zichtbaar tussen maanden. Natuurlijk is de productie van zonnepanelen ‘s winters een stuk lager dan ‘s zomers. Maar het ene jaar kan een maand het een stuk beter doen dan een ander jaar. Vergelijk bijvoorbeeld februari 2016 (blauw) met februari 2017 (groen) in deze grafiek (SolarEdge). Ook het verschil tussen september 2015 (rood) en september 2016 (blauw) is groot. Dit screenshot is van 5 september 2017, dus de groene balk daar is klein omdat het een lopende maand is.
Verder valt me op dat de mooie normaalcurve die duidelijk te herkennen is, in juni, als de zon het hoogste staat, een knikje maakt. Zowel in mei als juli was de opbrengst in zowel 2016 als 2017 hoger dan in juni. Ik kan twee mogelijke verklaringen bedenken. Allereerst kunnen de panelen door de hoogstaande zon erg heet worden. En als ze erg heet worden gaat het rendement omlaag. Een andere reden kan zijn dat er in juni wat meer vocht en wellicht ook fijnstof in de lucht is. Of dat zo is weet ik niet.
Opgewekt, verbruikt en afgenomen van energiebedrijf
In Google spreadsheets houd ik elke maand de opbrengst van de zonnepanelen en de meterstand (oude draaimeter) bij. Dat doe ik bijna altijd op de laatste dag van de maand, soms zit ik er een dagje naast, vandaar dat je soms kleine verschillen ziet. Op basis van die twee getallen kun je netto verbruik, bruto verbruik, opbrengst e.d. uitrekenen. Dat ziet er voor de afgelopen 24 maanden zo uit:
De blauwe balken zijn de opbrengst van de zonnepanelen. Dezelfde cijfers als in voorgaande screenshot dus, maar soms een dag eerder of later opgenomen.
De rode balken is ons verbruik per maand. Dat lag in de winter van 2015/2016 wat hoger (meer thuis, langer de lampen aan, kerstverlichting enz). In juli 2016 waren we twee weken op vakantie, dus daar ligt het verbruik veel lager.
De groene lijn (rechter y-as) is ons netto verbruik. Concreet zie je daar of we die maand energie hebben afgenomen van het energiebedrijf of dat het energiebedrijf die maand energie van ons heeft afgenomen. Tussen april en september zijn we producent, oktober tot en met maart zijn we consument.
Als je goed kijkt zie je al dat de zonnepanelen dit jaar ongeveer hetzelfde opleverden als vorig jaar. Maar dat ons verbruik is gedaald. Met trendlijn is dat duidelijker:
Het is ons daadwerkelijk gelukt om flink te besparen op ons energieverbruik! Het is wat lastig precies aan te wijzen waar dat door komt. De meeste lampen had ik eerder al vervangen door led. Maar in september 2016 heb ik nog een aantal halogeenlampen met transformator vervangen door led in de keuken. Ook gingen zowel de oven als de vaatwasser in februari 2017 stuk. Beide hebben we vervangen door nieuwe zuinigere apparaten. En we hangen de was veel vaker aan de waslijn. Met name als het wat mooier weer is.
Maar pas als je de totalen qua verbruik en opwek ziet per jaar is duidelijk hoeveel we hebben weten te besparen:
| Bruto verbruik | Opgewekt | Verschil | Percentage | |
|---|---|---|---|---|
| KwH jaar 1 | 2816 | 2220 | 596 | 21,16% |
| KwH jaar 2 | 2339 | 2250 | 89 | 3,81% |
Rendement zonnepanelen in werkelijkheid
Ook dit jaar heb ik het financiële rendement van de zonnepanelen doorgerekend. Hieronder de cijfers. De opbrengst in kWh lag met 2250 kWh 13,75% hoger dan de prognose van de installateur. De energieprijs is verder gedaald naar €0,1894. (ik ben ondertussen overgestapt naar de meest duurzame energieleverancier van Nederland: Noordelijk Lokaal Duurzaam, een prachtige beweging van 75 coöperaties die zelf beslissen hoe ze opwek van duurzame energie in hun wijk of buurt inpassen). Een lager energietarief is in dit geval goed, omdat ik minder betaal voor het beetje stroom dat ik nog afneem. Maar het zorgt er ook voor dat ik een beetje minder krijg voor de stroom die ik lever. Maar zolang de meter iets vaker naar rechts draait dan naar links is een laag tarief mooi 😉
De financiële inkomsten waren dit jaar €426. In totaal heb ik daardoor nu €854 aan inkomsten van mijn zonnepanelen. 93,81% van de prognose.
| ZONNEPANELEN | PROGNOSE | REALITEIT 15/16 | VERSCHIL | REALITEIT 16/17 | VERSCHIL | REALITEIT 2 JAAR | VERSCHIL |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Opbrengst in kWh | 1978 | 2170 | 109,71% | 2250 | 113,75% | 4420 | 111,73% |
| Prijs per kWh | €0,23 | €0,20 | 86,96% | €0,189 | 82,26% | €0,19 | 84,61% |
| Rendement | €455 | €428 | 94,07% | €426 | 93,56% | €854 | 93,81% |
Het plan voor volgend jaar
Het eerste jaar moesten we nog dik 21% van onze stroom van het net halen. Dit jaar was het slechts 3,8%. Ik moet zeggen dat ik daar best trots op ben. Zonnepanelen zijn prachtig om eigen duurzame energie op te wekken, maar het wordt natuurlijk nog mooier als besparing en opwek hand-in-hand gaan. De uitdaging voor aankomend jaar is dan ook om die laatste 3,8% eraf te krijgen. Hoe? Door nog beter op te letten welke apparaten we wanneer gebruiken en waar we nog kunnen besparen!
In het dagelijks leven is Remi als Kiemfabriek vooral interim marketeer voor bedrijven en organisaties die de wereld wat mooier maken. Soms rond strategie of management en soms met de handen aan de knoppen in bijvoorbeeld campagnes. Thuis heeft Remi samen met Cecile en Emily een eigen voedselbos en permacultuurproject de Hommelgaard in een klein dorpje in Drenthe. Veel artikelen zijn vooral daarop geïnspireerd.
Remi,
Ook ons gezin was op een dergelijke wijze met 12 zonnepanelen aan de gang. Zo energie zuinig mogelijke apparaten aangeschaft, led lampen, etc. Over 3 jaar gezien waren wij (elektriciteit) energie neutraal in een hoekhuis met zijn 4 en. Echter de grootste kink in de kabel is nu de optimizer van Solaredge. Na 3,5 jaar begaf 1 van de optimizers het. Gelukkig 25 jaar garantie daarop, maar het vervangen daarvan alleen komt op € 366,-! Gevraagd aan de leverancier van ons systeem hoe dit kan en of dit nog maal 11 gaat gebeuren. Uiteindelijk wil hij het nu voor € 260,- komen vervangen. Het kan voorkomen gaf de leverancier als antwoord. Uiteindelijk gaan we nu met 11 panelen verder en gaan pas vervangen als nog 1 het begeeft.
Hee Remi,
Wat grappig ik ben dit stuk van jou over zonnepanelen aan het lezen omdat wij ons dak hiermee vol gaan gooien, zie ik aan het einde dat jij dit hebt geschreven! Ik ben Nico Kamphuis van de Laarakkers, ik zat 1 groep hoger dan jou! Maar klinkt positief! Zie dat jij ondernemer bent, succes ermee! Groeten Nico
Goed verhaal en goed onderbouwd.
Nu heb je het alleen over energie neutraal….
Ik begrijp dat je kijkt naar je verbruik en opbrengst per jaar maar hoeveel energie heeft het gekost om de zonnepanelen te produceren, transporteren en monteren (plus alle overige electronica)?
Hoeveel winst in opbrengst moet maken om deze kWh weer terug te verdienen?
Enig idee?
Beste Remi,
Bijzonder interessant om jouw ervaringen te zien.
Wat ik mij afvraag is hoeveel van jouw elektriciteitsgebruik direct van de zonnepanelen afkomstig is. Dit met het oog op de verdeling van het elektriciteitsverbruik over de dag- en nachturen. Zelf ben ik overdag meestal niet thuis en daarom draait de (af)wasmachine meestal bij niet-zonuren. Ook mijn koelkast staat ’s nachts niet uit. Heb jij jouw verbruik kunnen aanpassen aan het ‘ritme’ van de zon?
Voor zover dit niet lukt is men nog steeds afhankelijk van het net. Indien er alleen een marktconforme teruglever-vergoeding zou zijn (dus zonder subsidie) en er wordt daarbij ook ‘momentaan’ afgerekend, kunnen de voordelen van teruglevering aan het net (voor de meeste huishoudens misschien wel 95% van de opgewekte elektriciteit) omslaan en wordt de terugverdientijd wel erg lang.
Ben benieuwd hoe jij dit ziet.
groeten,
Koos
Hallo Koos,
Ik ben inmiddels verhuisd naar een ander huis waar we nog geen zonnepanelen hebben. Maar ik schat in dat we ongeveer 20% overlap hadden tussen opwek en verbruik. Dus het klopt wat je zegt: Het gros van de energie die we opwekten ging op het net, en het gros van de energie die we verbruikten kwam van het net.
Helemaal onderaan dit artikel: https://doe-duurzaam.nl/artikel/ervaringen-smappee-solar-energiemonitor-en-gas-en-watermonitor kun je dat, voor 1 specifieke dag, zien in het screenshot. Ik heb er geen echte data van. Maar de trend is wel duidelijk.
Zolang we nog ouderwets kunnen salderen maakt dat, financieel, weinig uit. We kregen immers exact het zelfde voor een kWh dan we er voor betaalden. Maar die regeling zal vroeg of laat minder worden. Ook omdat de overheid dit probleem ziet.
We moeten dus meer energie lokaal opslaan en/of op een ander moment gebruiken. Bijvoorbeeld door de vaatwasser en wasmachine op een timer overdag te laten draaien op zonnestroom ipv ’s avonds op fossiele energie. Ik maak die wetten en regelingen niet, maar ik weet wel dat we langzaam die kant op gaan.
Daarnaast is het zeker ook fijn om zo veel mogelijk je eigen stroom te gebruiken. En dat is ook duurzamer.
Verder geloof ik niet dat we zonder net moeten kunnen of willen. Uiteindelijk zijn we sociale dieren. Dus we kunnen best samenwerken in de buurt. De zonnestroom die ik overdag overheb gaat naar het kantoor een stukje verderop. En de windmolen van een coöperatie naast het dorp waait vaak als de zon niet schijnt.
Groeten Remi
Wijk zonder gas Woonveld Nolens Hoogezand, NOM, EPV, 95 euro, is een heel mooi project.
1- BIPV Voldak Zonnedaken, heel mooi. een Zonnedak is mooier dan een pannendak. kom maar kijken.
2-Inductiekoken
3-Warmtepompschoorsteen.
en het is al klaar, Een Vogelaarwijk is nu een prachtwijk zonder gas.
ook al aangelegd, Laadpalen infra voor als we Elektrisch gaan rijden op de zon van de wijk.
2012 ik heb zelf 20 panelen geinstalleerd, 200 Wp
2015 10 extra panelen, 250 Wp
2017 8 panelen voor een verhuurde woning, 300 Wp.
2020 dit jaar 8 panelen voor de huurder. 350 Wp. zijn besteld installatie na de Lockdown.
geen gas, Inductiekoken en HTW Warmtepomp. 60>70 graden. aansluiten op de bestaande CV radiatoren.
Laadpaal en EV.
ik hou het niet bij maar sinds 2012 geen gas geen energierekening.
en nooit meer tanken. en schone luchten.