Slakken zijn nuttige dieren. Ze ruimen plantenresten en andere rommel in de tuin op en vormen voedsel voor vogels en egels. Maar ze kunnen ook erg vervelend zijn. Zeker als ze een plaag vormen en je ontkiemende plantjes in je moestuin opvreten. Met name naaktslakken zijn berucht, maar ook huisjesslakken kunnen veel schade aan je gewassen aanbrengen. In dit artikel tips om slakkenvraat te stoppen door op een natuurlijke manier van je slakkenplaag af te komen zonder chemische bestrijdingsmiddelen.
Begin al in maart met slakkenbestrijding
Het beste moment om te beginnen met slakken bestrijden is al in maart. Zodra het buiten 5ºC of warmer wordt komen ze tevoorschijn. In maart zijn er nog maar weinig slakken. Maar deze slakken beginnen al snel met paren en leggen 300 tot 500 eitjes. Elke slak die je nu bestrijdt, scheelt dus straks een hoop slakken. Ook de herfst is goed moment om slakken tegen te gaan.
Slakken bestrijden door voeding weg te nemen
Naaktslakken leven grotendeels onder de grond waar ze ook van wortels van planten eten. Alleen ‘s nachts en na regen komen ze bovengronds. Ze eten vooral bladafval en de malse blaadjes van ontkiemende plantjes. Planten die al wat groter zijn of binnen zijn voorgezaaid maken een grotere kans om het te overleven. Je kunt slakken bestrijden door hun voeding weg te nemen. Als je een netjes aangeharkte tuin zonder slingerende bladeren hebt, is er minder te eten. Maar dat is veel werk en die slingerende bladeren zijn ook prima compost voor je tuin. Haal je ze weg dan moet je dus niet alleen harken, maar ook mest aanslepen. Veel werk en niet goed voor je tuin. Daarom kies ik voor andere manieren om slakken tegen te gaan.
Slakken bestrijden door schuilplaatsen op te ruimen
Slakken kunnen niet tegen droogte en zon. Bij warm weer trekken ze zich daarom vaak terug op vochtige, schaduwrijke plekken in je tuin. Onder bodembedekkers als maagdenpalm, stenen, potten, hout en in de kier naast de onderste plank van de schutting bijvoorbeeld. Heb je bijvoorbeeld ergens in een hoek een stapeltje oude stenen slingeren, dan is de kans groot dat dat een mooie uitvalsbasis voor slakken is. Ruim de stenen op en er is al één schuilplaats minder. Andere schuilplaatsen zijn lastiger op te ruimen. En bedenk ook dat veel andere nuttige dieren en insecten vaak dezelfde schuilplekjes hebben als de slakken.
Planten beschermen tegen slakken
Je kunt ook delen van je tuin onaangenaam maken voor slakken. Tere planten kun je bijvoorbeeld omringen door stro, cacaodoppen (cocopeat) of eierschalen. Slakken houden niet van de scherpe randjes aan stro, eierschalen en de doppen en zullen de plant daarom sneller met rust laten. En de stro en cacaodoppen zijn tegelijk prima mulch om de grond te beschermen tegen uitdroging én compost voor je planten. Wel af en toe aanvullen. In mijn ervaring remt dit de slakken wel een beetje af, maar is dit onvoldoende om ze helemaal tegen te houden. Met name in potten werkt het wel goed.
Slakken verjagen met stank
Slakken houden niet van sterke geuren. Met name knoflook is berucht (net als tegen bladluis trouwens). Maar ook andere looksoorten zoals ui en bieslook schijnen te helpen. Net als sommige planten uit de schermbloemenfamilie als venkel en dille. Daarnaast kunnen ook tomaat en kruiden als tijm en munt helpen de slakken te verjagen. Veel van deze soorten zijn eenjarig en hebben een korter seizoen dan de slakken. Maar ze kunnen in de zomer zeker helpen als je ze overal door je tuin verspreid neerzet. Ook kun je knoflookextract maken door een bol knoflook te vermorzelen en in een liter water kort te koken. Gebruik een plantenspuit om het knoflookextract op planten te spuiten die je extra wilt beschermen tegen slakken.
Slakken bestrijden met natuurlijke belagers
Met name egels en padden eten veel slakken. Maar ook vogels lusten wel een slakje op z’n tijd. Je kunt een tuin egel-vriendelijk maken door schuttingen van onderen open te maken of te vervangen door een haag. Biedt egels ook bescherming in de vorm van struiken, takken en bladeren. Padden en kikkers kun je lokken door een geschikte vijver aan te leggen of door barrières tussen je tuin en een vijver in de buurt weg te nemen. Als je de ruimte hebt, kun je kippen nemen en los door je tuin laten lopen. Vogels lokken tegen slakken kan ook. Daarbij helpt het als je geen katten hebt die de vogels weer verjagen.
Slakken bestrijden door ze te rapen
Waarschijnlijk de vriendelijkste manier om slakken in je tuin tegen te gaan is ze te rapen. Het beste kun je dat doen na een regenbui of in de schemer van de avond. Bij warm weer kun je de slakken vaak vinden onder bodembedekkers, planken en stenen. Je raapt eenvoudig alle slakken die je ziet op en doet ze in een bakje. Met huisjesslakken is dat prima te doen. Met naaktslakken ook, als je over je gevoelens heen kunt stappen. De geraapte slakken laat je vervolgens in een gemeenteperkje of bos verderop los. In de tuin van de buren gooien kan ook, maar dan lopen ze gewoon terug. Kies daarom een plek minimaal 20 meter verderop.
Slakken bestrijden door ze te lokken
Je kunt slakken ook naar een plek lokken door bijvoorbeeld oud vochtig hout, een natte krant of steen in je tuin leggen. Als je die ‘s morgens optilt tref je er meestal een hoop slakken aan. Etensresten zoals de buitenkant van een pompoen, schillen van sinaasappels en holle aardappels werken ook. Leg die ‘s avonds in je tuin en de kans is groot dat er ‘s morgens allemaal slakken op zitten. Raap ze wel direct, want anders gaan ze er met een goed gevulde maag snel vandoor.
Slakken bestrijden door ze te verzuipen in een bierval
Werken bovenstaande methoden onvoldoende om de slakkenplaag in jouw tuin te bestrijden, dan kun je ook drastischer maatregelen nemen. De bierval is een beproefd recept. Je graaft een bakje of afgesneden flesje tot de rand in de grond. Vul het met een derde bier en twee derde water. De slakken komen op de geur van gist af en drinken het bier. Waarschijnlijk zijn ze ladderzat voordat ze verzuipen. Een erg effectieve manier om slakken te bestrijden. Maar wel een smeerboel om op te ruimen. Leeg je slakkenval regelmatig en vul het bier dan aan. Een klein afdakje tegen de regen helpt. Er zijn ook speciale slakkenvallen te koop die je hiervoor kunt gebruiken als je dat mooier vindt.
Slakken bestrijden met zout
Zout helpt ook tegen slakken. Maar je hebt veel zout nodig en de slakken zijn niet de enigen in je tuin die er niet van houden. Waarschijnlijk leggen de meeste planten in je tuin ook het loodje. Niet doen dus.
Slakken bestrijden met slakkenkorrels
Heb je een serieuze slakkenplaag, dan zou je ook slakkenkorrels kunnen overwegen. Een mooi gezicht is dat niet. Maar ze helpen wel. De meeste korrels zijn op basis van methaldehyde en methiocarb. Rommel die niet alleen schadelijk voor de slakken is, maar ook voor dieren die de slakken eten, zoals egels, vogels en padden en ook huisdieren. Gebruik dat dus niet. Voor zover ik weet is er maar één soort slakkenkorrels die veilig is voor alle dieren behalve de slakken in je tuin: Escar-Go van Ecostyle. Zoals met veel producten van Ecostyle is ook dit, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, niet biologisch (net als de organische gazonmest bijvoorbeeld). Maar het komt wel in de buurt. Escar-Go werkt op basis van ijzerfosfaat. Slakken eten de blauw-groene korrels op en het ijzerfosfaat legt de kropklier lam. Daarna kan de slak niet meer eten. Hij trekt zich terug onder de grond en zal daar verhongeren. Geen fijn idee, maar je hoeft ze niet zelf op te ruimen en ziet er niks van.
Diversiteit en polycultuur tegen slakken
Tot slot raad ik aan om veel diversiteit in je (moes)tuin aan te bregen. Veel plagen, waaronder slakken, hebben een voorkeur voor één of enkele gewassen. Heb je veel verschillende gewassen in de tuin staan, dan is de kans groot dat de plaag klein blijft en een hoop gewassen het zullen overleven. Zet daarom veel planten door elkaar en voorkom zo dat slakken of andere belagers een plaag vormen. Vooral looksoorten lenen zich, vanwege de ranke vorm goed om tussen andere gewassen te planten en maken de omgeving voor slakken minder aantrekkelijk.
Meer tips om slakken te bestrijden in de moestuin?
Bovenstaande tips helpen zeker om slakken in je moestuin tegen te gaan. Maar ze werken allemaal niet volledig. Ik raad daarom aan om altijd een combinatie van maatregelen te treffen. Daarbij is het natuurlijk het mooiste als het lukt zonder slakkenkorrels. Het kan ook helpen met de buren samen te werken. Slakken hebben de naam langzaam te zijn, maar kunnen toch prima van de ene tuin naar de andere lopen om daar de planten op te vreten. Heb je nog andere tips en adviezen om slakken te bestrijden? Laat ze dan achter in de reacties hieronder!
In het dagelijks leven is Remi als Kiemfabriek vooral interim marketeer voor bedrijven en organisaties die de wereld wat mooier maken. Soms rond strategie of management en soms met de handen aan de knoppen in bijvoorbeeld campagnes. Thuis heeft Remi samen met Cecile en Emily een eigen voedselbos en permacultuurproject de Hommelgaard in een klein dorpje in Drenthe. Veel artikelen zijn vooral daarop geïnspireerd.
Mooie uitgebreide analyse Remi. Vorig jaar Escar-Go geprobeerd, maar dat was niet afdoende. We waren waarschijnlijk te laat inderdaad. Dit jaar is Agnes druk bezig geweest om slakken weg te pakken, kijken wat daar het effect van is. Maar anders helaas weer Escar-Go en ook bier in vallen. Eigenlijk moet je het ook met je buren samen doen (en die met hun buren, en….)
Hey Eric-Wout,
Vorig jaar staat ook echt bekend als een goed jaar voor slakken. Door de zachte winter waren het er meteen veel en daarna was er een vochtige periode in de lente waardoor het er nog meer werden.
Ik ben ook al begonnen met een bescheiden hoeveelheid van de korrels een week of twee geleden. Maar ik hoop ze vooral tegen te houden door een combinatie van veel dingen hierboven. De bierval werkt goed maar vind ik zelf een vies gezicht en ook niet leuk om op te ruimen. Dus die doe ik zelf (nog) niet.
Maar ik plant wel wat looksoorten door de moestuin verspreid (met name bieslook en verschillende bos-uien). Bieslook bloeit ook mooi trouwens. Dus is ook goed voor bijen en een leuk gezicht. En ik lok merels en andere vogels naar de tuin. Hopelijk eten die een hoop slakken. Verder had ik wat leisteen liggen op plekken waar geen planten stonden tegen de katten. Maar daar zitten steeds slakken onder. Dus de leisteen is er nu uit en ik heb meer planten geplant tegen de katten (die overigens welkom zijn in de tuin, maar er niet in mogen graven). En ik ben van plan om af en toe een natte krant in de tuin te leggen om slakken naar toe te lokken zodat ik ze makkelijk kan rapen. Daar kijk ik niet zo naar uit (naaktslakken hier), maar het werkt wel.
En je hebt helemaal gelijk. Je moet eigenlijk even met de buren samenwerken. Dat helpt zeker. Want ze lopen wel 20 meter.
Scherp zand gebruikt voor cement werkt prima. Ongeveer 30 cm breed en 1 cm dik. Of dunner.. Alleen na de regen moet je het wat licht ‘harken’ losmaken zodat het weer droog wordt.
As werkt ook prima maar na de regen kan je er niks meer mee.
Mijn vraag is, of escargo korrels schadelijk zijn voor de mens, kan je ze bv, bij de aardbeien strooien en later nog wel de aardbeien eten?
@M.Tims, de stoffen waarin ijzerfosfaat wordt afgebroken zijn niet schadelijk voor de mens, dus je kunt de aardbeien gewoon eten.
Vanaf maart struinen we de voortuin af en halen de huisjesslakken uit de tuin. Iedere dag een handvol. We maken de huisjesslakken kapot en voeren ze aan de kippen. Hun eieren worden er beter van en de plaag is weg.
Aaltjes zijn ook een prima biologische manier om een slakkenplaag te voorkomen. Bij deze een recept hier voor.
Kopen in de winkel kan natuurlijk ook!!
Hoe zelf aaltjes kweken?
(Nematoden maken)
Hier is het recept!
Gebruik een zwarte emmer met een goed sluitende deksel zodat er geen UV straling in kan, want aaltjes sterven af onder invloed van UV straling. Maakt wat kleine gaatjes in de emmer net onder de rand zodat het er niet in regent en dat de slakken voldoende lucht krijgen, maar klein genoeg dat de slakken niet kunnen ontsnappen. Dus zeg ongeveer 2mm in doorsnee. Het makkelijkst gaat dat met een boortje.
Doe in de emmer een paar (tot 4)cm regenwater (geen kraanwater) en Niet teveel, want de slakken hoeven niet te verdrinken. Je geeft ze een paar frisse, jonge blaadjes (sla werkt goed) om op te klimmen en te knabbelen of reeds kapot gevreten kool of ander afval. Zorg dat je bv een stevig koolblad hebt liggen waarop je de sla etc. kunt leggen zodat de slakken niet onderwater hoeven te duiken om te eten, daar houden ze niet van.
En dan ga je slakken rapen, hoe meer hoe beter. Verzamel minstens 20 naaktslakken, maar meer is beter, want in een flinke emmer kun je er makkelijk 150 of meer kwijt. Niet piepen, doe een ziekenhuishandschoentje aan en raap elke naaktslak (en voor mijn part ook huisjeslakken) en gooi ze in de emmer, levend en wel. Pas op dat ze er niet uit klimmen! Indien je weinig zichtbare slakken vindt, kan je ook een lokmiddelen in zetten om ze te vangen..
Het is wel de bedoeling dat je de slakken levend vangt (dus geen biervalletjes) maar bijvoorbeeld door een halve meloen in de tuin te leggen. De slakken zijn hierop verzot en zullen tot de meloen aangetrokken worden. Ook onder een natte krant kruipen graag slakken!
Dan zet je de emmer met dicht deksel ergens UIT DE ZON en Je gaat elke dag in de emmer roeren zodat de aaltjes op de slakken terechtkomen en deze kunnen infecteren. Ook geeft je ze af en toe een vers blaadje sla (of andere jonge blaadjes). Op deze manier gaan de slakken gedood worden en zullen er zich nieuwe generaties nematoden ontwikkelen in de dode slakken om vervolgens in het water terecht te komen. De slakken moeten echt te eten hebben en niet op een hete plek staan omdat ze anders verhongeren of gekookt worden.
Optionele tip: Koop een pakje No-slug en doe een lepel hiervan bij uw regenwater in de emmer. Op die manier infecteer je het water direct met een grote hoeveelheid parasitaire aaltjes.
Na twee weken is opeens alles dood en dan zijn je nematoden klaar en zeef je de dode slakken en de blaadjes af. Het concentraat kan je aanlengen met zuiver water om vervolgens in je tuin te gebruiken.
Hang een zeef boven een andere emmer en giet de bende er in. Doe wat water in je kweekemmer en schud om en giet weer over de slakkenzooi in de zeef. Herhaal dit een paar keer met ongeveer een emmer water en gooi dan de slakken weg of op de composthoop, of hergebruik de dode slakken voor een volgende kweek!
In het water dat je nu in je emmer hebt zitten, zitten de nematoden. Je ziet ze niet maar ze zitten er echt in! Dat water doe je voor de helft in een gieter en vul je aan met water. Daarmee ga je tuin bevochtigen. Maar let op…
De nematoden alleen over de tuin sproeien als de zon onder is en liefst op reeds vochtige grond. Bijvoorbeeld voor tijdens of na een regenbui. De bodem moet wel al voldoende vochtig zijn. Doe het sowieso nooit in de zon, want daar houden de aaltjes niet van.
Giet het water met de nematoden ook bij de gewassen die worden geteisterd door de slakken en vergeet vooral de composthoop niet. Voorwaarde is dat de aarde vochtig is anders helpt het niet. Nematoden houden namelijk alleen van een vochtige omgeving. In de volle zon op droge aarde sterven de nematoden snel maar doe je het in de juiste omstandigheden dan gaan de nematoden lekker de grond in en zullen slakken aanvallen. Slakken zitten vaak in de grond als het heet is, of onder stenen en potten om koel en vochtig te blijven dus verdeel je nematoden goed, ook over het gras, onder de struiken en bij bv de slootkanten.
Na ongeveer een week ga je een verschil zien als je begint tijdens een plaag. Beter is het eerder te beginnen zodat je op een eventuele plaag voorbereidt bent. De beste tijd om te beginnen, is dus al in maart of in april als de temperaturen boven de 5º C zijn en als de planten beginnen uit te lopen of er al slijmsporen te zien zijn. De bestrijding met nematoden kan vervolgens tot oktober, als de temperaturen nog boven de 5º C zijn.
Elke vier tot zes weken moet je weer sproeien. Vul de emmer met de (eventueel) achtergebleven dode slakken weer aan met nieuw regenwater, extra groen en nieuwe slakken en laat weer twee weken staan! Et voilà een ecologisch verantwoorde methode en goedkoper dan nematoden kopen via internet.
Het verspreiden van nematoden werkt het beste bij een bodemtemperatuur van 15 graden (minimaal 5 graden)
Het is natuurlijk, niet giftig voor bv vogels, honden en katten, het (aaltjes water) stinkt niet en is nog gratis ook!
Och Jan, als ik me nou werkelijk helemaal doodverveel zal ik hier eens over nadenken, my God!
Ik baal van dit soort websites die Google me voorschotelt. En maar zogenaamde oplossingen verzamelen. Geef me gewoon één en de allerbeste oplossing, klaar.
Koper vinden ze niet fijn.
Een koperdraadje spannen, houd er rekening mee dat ze ook tegen de schutting op kunnen.
Ik heb vorig jaar de net opgekomen zaadjes van bonen sla en biet in yoghurtpotten van (Griekse yoghurt 1 liter) waar ik de bodem had uitgehaald gezet. Slakken kunnen niet over de rand heen komen en vogels eten je jonge aanplant niet op, want dan moeten ze hun kop erin steken. En dat durven ze niet.. Wanneer je groenten goed geworteld zijn, kun je de beker weghalen en bewaren tot volgend jaar.
Ik kan mij eigenlijk niet voorstellen dat hongerige slakken zich laten verjagen door yoghurtemmers… Maar het zal wellicht zeker een aantal afschrikken.
Het gaat niet om de yoghurt, het gaat om het randje wat om de emmers zit… Daar komen ze niet overheen 😉
Snap ik! Ik ben klimgeit-slakken gewend die zich daar niet door laten afschrikken. Maar het zal zeker heel wat schelen!
heb deze methode al een paar keer gebruikt, maar slecht resultaat.Pas nog met jonge zonnebloemen. Emmertje erover en de volgende morgen stonden er alleen nog steeltjes zonder blad.
Werkt dus niet!!
valstar wat jammer dat het niet werkt voor jou. Ook dit jaar heb ik weer geen slakkenvraat gehad door de yoghurtemmertjes, terwijl ik wel de slijmsporen zag in de tuin Ik was ook al begonnen met aaltjes kweken, maar dat hoeft nu niet..
De truc met de yoghurtemmertjes heb ik als tip gekregen van een biologe, maar zij smeert onder die bovenrand de ouderwetse groene zeep uit zo’n pot. Daar houden slakken niet van én het regent niet weg omdat de rand een afdakje is. De groene zeep blijft goed zitten. Emmer voor ongeveer 1/3e in de grond. Werkt echt prima.
Niets zo frustrerend als al je jonge planten opgevreten, keer op keer….
Hahahaha.😂Randstadslakken? Hier zijn ze niet zo vlot… misschien snappen ze het dit jaar…Dan heb ik een probleem.
Zelf actief op jacht gaan naar slakken met een prikstok is een afdoende methode, mét direct resultaat. Je kan ze nadien voederen aan vogels en egels. Ze vinden het een lekkernij. Met een prikker maak ik een saté en presenteer ik ze op een blaadje voor hun natuurlijke vijanden, die er dan ook op af komen om nog meer slakken te komen halen. https://baccarne.be/slakkenprikker
Slakken vangen/rapen vroeg in de ochtend en daarna met kokend water overgieten en nog enkele minuten koken.
Af laten koelen en zeven door een pantybroekje. Verdunnen met water 1 op 1 en met een planten spuit over de
planten spuiten waarvan jij vindt dat de slakken er niets te zoeken hebben.
Bier in potjes kan prijzig en zonde zijn en het gaat tevens stinken. Ik heb goede ervaringen met uienringen in een potje in de grond . mijn slakken zijn er gek op. Eigenlijk ligt het probleem bij de mens zelf er zijn te weinig egels. Vele krijgen een verkeerde vormgeving door het verkeer.
Ik zaai bv zonnebloemen voor, in melkpakken, lekker diep. Ze gaan in de vole grond als de steeltjes zo’n kleine cm zijn, dan lusten de slakken ze niet meer.
Dan Nylon groentezakjes van de AH-supermarkt er overheen om de toppen te beschermen. De zakjes
goed vastbinden onderaan.
Werkt perfekt. De zakjes gaan gewoon mee naar boven . Als er knoppen komen kun je de zakjes verwijderen.