Duurzaam verwarmen met aardwarmte

Duurzaam wonen wordt steeds belangrijker, en de grondgebonden warmtepomp – ook wel aardwarmtepomp genoemd – is een van de meest efficiënte en comfortabele oplossingen om uw huis te verwarmen en te koelen. In dit artikel duiken we dieper in de wereld van deze innovatieve systemen, gebaseerd op de expertise van specialisten zoals ARA Boringen.

Wat is een grondgebonden warmtepomp en hoe werkt het?

De meeste mensen kennen warmtepompen als lucht-water systemen met als opvallend kenmerk de buitenunit. Echter, de grondgebonden warmtepomp benut de stabiele temperatuur diep onder het aardoppervlak, tot wel 300 meter. Vanaf ongeveer 15 meter diepte is de temperatuur van de aarde al constant en onafhankelijk van de seizoenen – dit is aardwarmte. Als vuistregel stijgt de temperatuur met ongeveer één graad per 10 meter diepte.

Een grondgebonden warmtepomp werkt met een gesloten systeem van leidingen, ook wel een ‘lus’ genoemd, die diep de grond in gaan. Door deze lus stroomt een vloeistof genaamd ‘brine’ (water met antivries). Deze brine neemt de warmte uit de aarde op en transporteert deze naar de warmtepomp in uw woning. De warmtepomp verhoogt vervolgens deze temperatuur naar een bruikbare temperatuur (bijvoorbeeld van 10 naar 30 graden Celsius) om uw huis te verwarmen. Het afgekoelde brine stroomt terug de aarde in om weer op te warmen, waardoor het systeem zichzelf regenereert.

Voordelen van een grondgebonden warmtepomp

Een grondgebonden warmtepomp biedt diverse voordelen ten opzichte van andere verwarmings- en koelsystemen:

• Hoge efficiëntie en lagere energiekosten: Omdat de brontemperatuur diep in de aarde veel stabieler en hoger is dan de buitentemperatuur in de winter, hoeft de warmtepomp minder hard te werken om de gewenste binnentemperatuur te bereiken. Dit resulteert in een aanzienlijk lager stroomverbruik en dus lagere energiekosten, soms wel de helft vergeleken met een lucht-water warmtepomp.
• Stabiel comfort: verwarming én koeling: Naast efficiënte verwarming in de winter, biedt een grondgebonden warmtepomp ook de mogelijkheid tot passieve koeling in de zomer. Hierbij wordt de relatief koele brinetemperatuur (ca. 12-15 graden Celsius) direct gebruikt om het huis te koelen, zonder dat de compressor van de warmtepomp hoeft te draaien.
  
  Dit proces is zeer energiezuinig en draagt bij aan een aangenaam binnenklimaat. De warmte die uit het huis wordt afgevoerd, wordt teruggegeven aan de bodem, wat de bodemtemperatuur voor de volgende winter ten goede komt. Actief koelen, waarbij de compressor wel wordt ingezet voor diepere koeling, is ook mogelijk, maar dit vereist extra aanpassingen aan het afgiftesysteem en isolatie om condensvorming te voorkomen.
• Lange levensduur en weinig onderhoud: De ondergrondse leidingen van een bodembron gaan extreem lang mee, vaak wel 50 jaar of langer, omdat ze niet worden blootgesteld aan weersinvloeden. Dit betekent dat de initiële investering een waardevermeerdering van uw pand is op lange termijn, met veel lagere onderhoudskosten dan een buitenunit die onderhevig is aan slijtage.
• Geen buitenunit: Een groot voordeel voor veel huiseigenaren is het ontbreken van een grote buitenunit, wat zowel esthetische als geluidstechnische voordelen biedt.

Installatieproces van grondgebonden warmtepomp en de expertise van ARA Boringen

Het installeren van een grondgebonden warmtepomp is een gespecialiseerde taak die begint met het boren van één of meerdere gaten diep in de aarde. De diameter van zo’n boorgat is relatief klein, ongeveer 150 millimeter (15 cm). Dit proces, bekend als ‘spoelboren’, vereist gespecialiseerde machines en vakkennis, omdat de boormeester continu de grondlagen moet aanvoelen en hierop moet anticiperen.

Regelgeving en Certificering

De boorbranche in Nederland is streng gereguleerd. Sinds 2013 en 2018 zijn er wettelijke certificeringen (zoals BRL 2100, 11.000 en 6.021) van kracht die de kwaliteit en veiligheid van het ontwerp, de uitvoering en het onderhoud van bodemenergiesystemen borgen. Deze regels zorgen ervoor dat alleen gecertificeerde bedrijven met de juiste kennis en ervaring deze systemen mogen ontwerpen en installeren, om problemen zoals bevriezing van de bron of vermenging van waterlagen te voorkomen. ARA Boringen is hierin gespecialiseerd en helpt installateurs die deze certificaten niet hebben door namens hen de benodigde berekeningen en vergunningsaanvragen te doen.

Robuust ontwerp is essentieel

Een cruciaal aspect is het ‘robuust’ ontwerpen van het systeem. Dit betekent dat er extra boormeters worden aangelegd dan strikt noodzakelijk, zodat het systeem ook bij extreme kou of bij toekomstige uitbreidingen van uw woning (zoals een aanbouw of dakkapel) optimaal blijft functioneren. Dit voorkomt dat de bodem te veel afkoelt (onder -3 graden Celsius is wettelijk niet toegestaan) en zorgt ervoor dat de warmtepomp efficiënt blijft draaien.

Ruimte en grondlagen voor een grondgebonden warmtepomp

Voor de installatie is enige ruimte in de tuin nodig voor de boormachines en de boring zelf. Hoewel grondgebonden warmtepompen in principe overal toepasbaar zijn, kunnen er lokale dieptebeperkingen gelden, bijvoorbeeld in drinkwaterbeschermingsgebieden. Dit kan betekenen dat er meerdere, minder diepe boringen nodig zijn, wat invloed heeft op de benodigde tuinoppervlakte (boringen moeten minimaal 5 tot 7 meter uit elkaar liggen om interferentie te voorkomen). Informatie over grondlagen in uw buurt is openbaar te raadplegen via https://www.dinoloket.nl.

Kosten en waarde op lange termijn

De initiële investering voor een grondgebonden warmtepomp is hoger dan die van een lucht-water systeem. De exacte kosten zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals het energieverlies van uw woning en uw warmtapwaterbehoefte. Een nieuwbouwhuis (gebouwd na 2020) heeft bijvoorbeeld minder energie nodig dan een ouder huis, wat de benodigde boormeters en de capaciteit van de warmtepomp beïnvloedt.

Echter, op de lange termijn is een grondgebonden systeem vaak voordeliger. Dit komt door de hogere efficiëntie, de lange levensduur van de bodembron (die vrijwel onderhoudsvrij is), en de mogelijkheid tot energiezuinige koeling. Er is ook subsidie beschikbaar voor grondgebonden warmtepompen in bestaande bouw, wat de terugverdientijd verkort. Bij ARA Boringen kun je een gratis offerte opvragen.

Samenwerken met experts

Installateurs die hun klanten een grondgebonden warmtepomp willen aanbieden, kunnen samenwerken met gespecialiseerde bedrijven zoals ARA Boringen. Deze experts helpen met het ontwerp, de benodigde vergunningen en meldingen, en de uitvoering van de boring. Ze adviseren over de juiste warmtepomp en zorgen voor een correcte installatie en inbedrijfstelling. Ook kunnen zij installateurs en eindgebruikers opleiden en informeren over het gebruik en de voordelen van het systeem.

Conclusie

De grondgebonden warmtepomp is een investering in de toekomst van uw woning. Het biedt uitzonderlijke energie-efficiëntie, comfortabele verwarming en koeling, en een lange, betrouwbare levensduur. Hoewel de initiële kosten hoger kunnen zijn, wegen de lange-termijn besparingen en het verhoogde wooncomfort ruimschoots op tegen deze investering. Door samen te werken met gecertificeerde specialisten zoals ARA Boringen, weet u zeker dat u een hoogwaardig en optimaal functionerend systeem krijgt.

Wilt u meer weten of een offerte aanvragen? Bezoek dan de website van ARA Boringen. Of raadpleeg het ARA Boringen Kenniscentrum